Türkiye’de çalışma hayatı, çoğu zaman zorlayıcı ve karmaşık kurallarla dolu olabiliyor. Bu kurallar hakkında yeterli bilgiye sahip olmayan çalışanlar, hakları olan tazminatları almaktan mahrum kalabiliyor. SGK Başuzmanı İsa Karakaş, kıdem ve ihbar tazminatları dışında birçok tazminat hakkının olduğunu belirterek, çalışanları bilinçlendirmeyi amaçladı.
Kötü Niyet Tazminatından Sendikal Ayrımcılığa
Karakaş, işverenin kötü niyetli davranışları sonucunda ödenebilecek tazminatlardan bahsetti. “İşveren sizi iyi niyet kurallarına aykırı şekilde işten çıkarmışsa, ihbar süresinin 3 katı kadar kötü niyet tazminatı alabilirsiniz. Örneğin, 4-5 yıl çalıştıysanız, ihbar tazminatının yanında toplamda 30 haftalık tazminat hakkınız olabilir” dedi.
Ayrıca işyerinde ayrımcılığa uğrayan çalışanların 4 aya kadar tazminat alabileceğini, sendikal faaliyetler nedeniyle işten çıkarılanların ise 1 yıllık ücret tutarında sendikal ayrımcılık tazminatı talep edebileceğini vurguladı.
İşe İade ve İşe Başlatmama Tazminatları
6 aydan fazla süredir ve 30’dan fazla çalışanı bulunan işyerlerinde çalışanlar, haksız işten çıkarılma durumunda işe iade davası açarak 4-8 ay arası tazminat alabiliyor. Ayrıca iş kazası ya da trafik kazası sonrası iyileşip işe dönmek isteyen çalışanlar, işe başlatılmadıkları takdirde 6 aylık ücret tutarında tazminat talep edebiliyor.
Askerlik dönüşü işine geri dönmek isteyen ancak işe başlatılmayan çalışanların da 3 aylık maaş tutarında tazminat hakkı bulunuyor.
Yanlış Bilinen Kıdem Tazminatı Hakkı
Kıdem tazminatı konusunda da yanlış bilgilerin yaygın olduğuna dikkat çeken Karakaş, “Çalışanlar işten kendi istekleriyle ayrıldıklarında tazminat alamayacaklarını düşünüyor. Ancak işverenin yıllık izin vermemesi, fazla mesai ücreti ödememesi veya sigortayı eksik yatırması gibi durumlar, kıdem tazminatı alma hakkı doğurabilir” dedi.
İş Kazası ve Meslek Hastalığında Tazminat Hakkı
İş kazası veya meslek hastalığı durumunda SGK’dan sürekli iş göremezlik maaşı veya malulen emeklilik hakkı dışında maddi ve manevi tazminat davası açma hakkı da bulunuyor.