Elektrikli otomobil pazarında vergi düzenlemeleri sonrası dengeler ciddi şekilde değişti. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarının artırılmasıyla birlikte, Türkiye’de en çok satan elektrikli otomobil modellerinin fiyatları 2,5 milyon TL seviyesine yaklaştı. En çok satan modellerden Togg T10X ve Tesla Model Y, yeni vergi sistemi ve markaların fiyat artışlarıyla birlikte önemli zamlar gördü.
Haziran ayında elektrikli araçların toplam satıştaki payı %27,4’e ulaşmıştı. Ancak Temmuz sonu itibarıyla hem vergi yükü hem de firmaların kendi fiyat politikaları nedeniyle bu avantaj giderek zayıflıyor. Togg T10X, uzun menzilli versiyonunda 2 milyon 363 bin TL’ye, Tesla Model Y ise standart versiyonuyla 2 milyon 241 bin TL’ye yükseldi.
LenaCars’ın verilerine göre fiyatı en çok artan model %29,31’lik oranla Togg T10X oldu. Bunu %24,84 ile BYD Seal U, %20,08 ile Tesla Model Y izledi. Kia EV3’te %16,2, BYD Atto 3’te %13,57 ve Citroen E-C3’te %13,05 oranında artış yaşandı. Mini Countryman ise matrah dilimi değiştiği için fiyatı %10,45 düşse de, vergisiz fiyat artışı sonrası toplam bedel 2 milyon 488 bin 800 TL’ye ulaştı.
LenaCars Genel Müdürü Selçuk Nazik, sadece vergi değil, üretici markaların kendi matrahlarını da yukarı yönlü güncellediklerini, bu durumun tüketiciye doğrudan yansıyan fiyat baskısını artırdığını ifade etti. Tesla'nın matrahı %5,7, Togg'un ise %13,8 oranında artırdığı belirtildi.
Yeni sistemle birlikte motor gücü 160 kW altındaki elektrikli araçlara %25 ÖTV uygulanıyor. Ancak bu araçların vergisiz bedeli 1 milyon 650 bin TL’yi aşarsa oran %55'e çıkıyor. 160 kW üzeri modellerde ise matraha göre %65 ila %75 ÖTV uygulanıyor.
Öte yandan Otomotiv Tedarik Sanayisi de artan maliyetler, döviz baskısı ve finansman erişiminde yaşanan zorluklar nedeniyle daralma eğiliminde. Sektörde istihdamda %10’dan fazla küçülme yaşayan firmaların oranı %64’e ulaşırken, her dört firmadan üçü yeni yatırım planlamadığını belirtiyor. Çin’e yönelik tedarik bağımlılığı da artarken, yatırım planlarının yurt dışına kayması dikkat çekiyor.
OSD Başkanı Cengiz Eroldu ise yerli modellerin yeni vergi dilimleriyle desteklenmesinin olumlu bir gelişme olduğunu, ancak bu etkinin sürdürülebilir olması için matrah güncellemelerinin zamanında yapılması gerektiğini belirtti.
