O ilçelerden bir tanesi de Sarıkaya. Sarıkaya’nın Hz. İsa’nın havarisi Aziz Petrus’un uğrak yeri olduğunu biliyor muydunuz? Peki Bizans’ın bir parçası olduğundan haberiniz var mıydı? İşte Sarıkaya’nın o efsanelerle dolu hikayesi.
Farklı isimleri var
Sarıkaya, Roma döneminde "Aquae Sarvenae", Bizans döneminde ise "Therma Basilica" olarak biliniyordu. Hristiyanlık kaynaklarına göre, Hz. İsa’nın on iki havarisinden biri olan Aziz Petrus, Sebasteia (Sivas) ile Mazaka (Kayseri) arasında yaptığı yolculukta Sarıkaya'daki Therma Basilica’dan geçer. Ayrıca, orijinali 3.-4. yüzyıllara ait olan "Tabula Peutingeriana" haritasında Tavium ile Caeserea arasında yer alan Aqua Sarvenae'nin de bu bölgeyi işaret ettiği belirtiliyor. Saravene bölgesi ise Bizans İmparatorluğu döneminde Kapadokya Prima bölgesinin bir parçası olarak biliniyordu.
Basilica Therma, Piskoposluk Merkeziydi
Tavium Proje Başkanı Prof. Karl Strobel’e göre, Therma Basilica M.S. 451 yılına kadar bir piskoposluk merkezi olarak kullanılmış, yazılı kaynaklardaki son bilgiler ise, M.S. 979 yılına kadar gidiyor. İmparator II. Basileos’un desteğinde General Bardas Phocas, isyancı Bardas Sclerus’un ordusunu Sarıkaya’daki Basilica Therma’da mağlup eder. Söz konusu bilgilere dayanarak Sarıkaya’nın geçmişinin M.S. 1. yüzyıla kadar uzandığı tahmin ediliyor.
Çeşitli izler taşıyor
Antik yerleşimlerin 10. yüzyıla kadar sürdüğü, ancak Selçukluların Anadolu’yu fethetmesinin ardından terk edildiği belirtiliyor. Araştırmalara göre Sarıkaya, 19. yüzyılın sonlarına doğru bölgeye gelen Kafkasya göçmenleriyle tekrar canlanmış ve gelişmiş.
Tarihin önemli bir noktası
Roma Hamamı, tarihi değerini korumaya devam ediyor. Fransız gezgin Chantre, 1893-1894 yıllarında Anadolu’daki gezilerinde Roma Hamamı'nın cephesini incelemiş ve buradaki kazılarda ilginç buluşlar ortaya çıkabileceğini dile getirmiştir. Ayrıca, 1905 yılına ait Başbakanlık Devlet Arşivlerinde bulunan bir belgede, Boğazlıyan kazasında yer alan Ilısu Kaplıcası gelirlerinin, kaza eğitimine tahsis edilmesi için yapılan bir araştırmaya da yer verilmiştir.