Türkiye’de sigortalı bir işte çalışmayan ya da geçmişte çalışmış olmasına rağmen prim günü eksik olan kişiler, isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek emekli olabiliyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurarak isteğe bağlı sigorta yaptıran bireyler, kendi belirleyecekleri kazanç üzerinden prim ödeyerek emeklilik hakkı elde edebiliyor. Ancak belirlenen kazanç, asgari ücretin altında olamıyor. 2025 yılı için asgari ücret üzerinden ödenecek aylık prim tutarı 8.321,76 TL olarak hesaplanıyor.
İsteğe bağlı sigorta, 4/b yani BAĞ-KUR kapsamında değerlendiriliyor. 2008 sonrasında sigorta girişi olan bireyler, normal emeklilik için 9000 gün prim ödemekle yükümlü. Bu prim süresini 2035 yılı sonuna kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor. Eğer kişi bu süreyi tamamlayamazsa, en az 5400 günle, 3 yıl daha geç emekli olmak mümkün. Ancak prim günlerini planlarken, kişinin hangi sigorta statüsünden emekli olacağı konusu büyük önem taşıyor.
SSK’dan Emekli Olmak İsteyenler Son 1260 Güne Dikkat Etmeli
Bir kişinin emekli olacağı sigorta kolu, son 2520 günlük prim süresi içinde en fazla hangi statüde çalıştığına göre belirleniyor. Eğer süreler eşitse, en son hangi statüde çalışıldıysa emeklilik o kapsamda gerçekleşiyor. Bu durum, özellikle SSK (4/a) kapsamında emekli olmak isteyenler için kritik.
Örneğin, 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olmuş ve EYT kapsamına giren bir kişi, eksik prim günlerini isteğe bağlı sigorta ile tamamlamak istiyorsa, son 1260 gününü SSK kapsamında çalışarak tamamlamalı. Aksi takdirde BAĞ-KUR’dan emekli olur ve bu da daha fazla prim günü gerektirir. 7000 gün yerine 5000–5975 günle emeklilik hakkı elde edilebilmesi için bu kurala dikkat etmek şart.
Benzer şekilde, 30 Nisan 2008’den sonra ilk kez sigortalı olanlar için de 4/a kapsamında emekli olmak avantajlı. Bu grup için 7200 günle emeklilik hakkı bulunurken, 4/b ve 4/c kapsamındakilerin emekli olabilmesi için 9000 gün prim ödemesi gerekiyor. Dolayısıyla bu kişiler, prim planlamasını yaparken hangi sigorta kolundan emekli olmak istediklerine göre adım atmalı.
İsteğe Bağlı Sigorta Yaptırmanın Şartları
İsteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin aşağıdaki koşulları sağlaması gerekiyor:
-
Türkiye’de ikamet ediyor olmak
-
Zorunlu sigorta kapsamında çalışmamak
-
Ayda 30 günden az çalışıyor olmak
-
Kendi sigortalılığı nedeniyle emekli aylığı almıyor olmak
-
18 yaşını doldurmuş olmak
-
Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuru yapmak
Bu şartları taşıyan herkes, prim ödemelerini düzenli yaptığı sürece belirlenen kurallar çerçevesinde emeklilik hakkı kazanabiliyor.
