UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'nde yer alan Boz Üyler, hem tarihi değeri hem de işlevselliği ile dikkat çekiyor.
Kırgızların Binlerce Yıllık Kültürel Mirası: Boz Üy
Kırgızların göçebe yaşam tarzının simgesi olan Boz Üyler (geleneksel Kırgız çadırı), yaz aylarında serin, kış aylarında ise sıcak tutma özelliği ile öne çıkıyor. Geleneksel olarak keçeden yapılan bu çadırlar, geçmişte tamamen hayvan postu, keçe ve ahşaptan üretilirken, günümüzde dayanıklılığı artırmak amacıyla farklı malzemelerle destekleniyor.
1917’de sabit yerleşime geçilmesine rağmen Boz Üyler, Kırgızistan’da hala yaşam alanı olarak kullanılmaya devam ediyor. Türkiye'de ise kültürel tanıtım ve etkinlik alanı olarak yeniden hayat buluyor.
Yozgat’ta Kültür Obası
Afganistan’ın Pamir Dağları’ndan göç eden Kırgız Türkleri, Yozgat’ın Yenifakılı ilçesinde 12 adet Boz Üy kurarak adeta bir kültür obası oluşturdu. Yukarıdan bakıldığında Türk bayrağı şeklinde yerleştirilen çadırlar, Kırgızların el sanatları, geleneksel kıyafetleri ve misafirperverlik kültürünü yansıtıyor.
Etkinlikte geleneksel kıyafetleriyle ziyaretçileri ağırlayan Esmanur Bildirici, “Eskiden Boz Üyleri yaşam alanı olarak kullanıyorduk. Şimdi ise misafirlerimize ikramlar sunmak ve kültürümüzü tanıtmak için kullanıyoruz” dedi.
12 Metrelik Han Otağ
Kültür obasının öncülerinden Gencekul Timur, çadırların özelliklerinden bahsederek şunları söyledi: “Oba çadırlarımız yazın serin, kışın sıcak oluyor. Bu özellik, mevsimsel olarak bölümlerin değiştirilmesiyle sağlanıyor. Kırgızistan’da hala bu çadırlarda yaşayan akrabalarımız var. Çadırlarımızda tamamen keçeden yapılmış, Kırgız motifleriyle süslenmiş geleneksel desenler bulunuyor. Yozgat’ta şimdilik 12 çadırımız var. Nasip olursa gelecek yıl 12x12 metre çapında bir Han Otağı çadırı getirmeyi planlıyoruz.”
