Donat, kaleme aldığı yazısında, Azerbaycan’ın Gence şehrinde yaşadığı izlenimleri aktarırken dikkat çekici bir benzetme yaptı: "Gence, tıpkı Yozgat gibi." Donat, şehrin sokaklarından insan ilişkilerine, tabelalardan çarşı-pazar düzenine kadar Gence'nin, Anadolu’nun kalbinden bir şehri andırdığını yazdı. Ve o şehirlerin başında da Yozgat geliyordu.
İstanbul’dan iki saatlik bir uçuşla ulaşılan Gence’nin, Bakü’den 375 kilometre uzakta, binlerce yıllık tarihe sahip kadim bir şehir olduğunu anlatan Donat, Gence sokaklarında gezerken Yozgat, Kırşehir, Çorum, Niğde gibi şehirlerin havasını hissettiğini söyledi. Özellikle Yozgat’a benzerliği dikkat çekiciydi:
"Caddeleri, çarşısı, pazarları, tabelalarıyla; dönercisiyle, mobilya mağazasıyla, sokak satıcısıyla... Birebir Yozgat!"
Yozgatlı Şehitlerin İzinde
Gence’deki Türk Şehitliği, 1918 yılında Kafkas İslam Ordusu’nun verdiği mücadeleyle bağımsızlık için can veren askerlerin anısına yapılmış. Donat’ın dikkat çektiği bir detay da burada yer alan Yozgatlı şehitlerin isimleri oldu. Bu noktada Gence sadece benzemekle kalmıyor, Yozgat ile kan bağı kuruyor. Aynı topraklar için savaşan, aynı bayrağa baş koyan insanlar... Donat’ın ifadesiyle:
“Kimi Yozgatlı, kimi Malatyalı... Adları yan yana. Aynı dava için, aynı yerde toprağa düşmüşler.”
Bir Millet, İki Devlet, Bir Ruh
Gence’deki atmosferin Türkiye ile olan gönül bağlarını hissettirdiğini anlatan Donat, “Sokaklarda Atatürk ve Haydar Aliyev’in fotoğrafları, Türk dizilerine duyulan büyük ilgi, tabelalardaki Türkçe yazılar... Her adımda ‘biz biriz’ duygusu sarıyor insanı,” diyor.
Ve bu duygu, bir Anadolu şehrinden, örneğin Yozgat’tan gelen birini asla yabancı hissettirmiyor. Aksine, bir sokakta dönerciden gelen koku, bir kahvede açık olan TRT Müzik, bir dükkanın camındaki “İndirimli satış, 24 ay taksit” yazısı... Hepsi Yozgat’ta bir öğle vakti yaşanan o tanıdık atmosferi çağrıştırıyor.
Anadolu’nun kıymetli şehirlerinden biri olan Yozgat, Gence sokaklarında isim olarak anılmasa da ruh olarak yaşıyor.
Gönül coğrafyasındaki bu izlenimler, sadece bir seyahat notu değil; aynı zamanda Türkiye ile Azerbaycan arasındaki kültürel ve duygusal derinliği daha da anlamlandırıyor.
