İstanbul’da yaşayan 1959 doğumlu H.C.E. adlı vatandaş, 2021 yılında Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) emeklilik başvurusunda bulundu ve SSK statüsünden yaştan emekli edildi. Ancak Temmuz 2025’te SGK, yapılan işlemin hatalı olduğunu tespit etti. Emeklilik şartlarının oluşmadığı belirlenen H.C.E.’nin emekli aylığı kesildi, dört yıl boyunca ödenen yaklaşık 380 bin liranın da iadesi talep edildi.
İncelemeye göre H.C.E., 4700 prim günüyle SSK’dan yaştan emekli olmuştu. Ancak emeklilik işlemleri sırasında yapılan kontrol eksikliğinden ötürü, son yedi yılda BAĞ-KUR statüsünde hizmet süresi daha fazla olmasına rağmen SSK’dan emekli edildiği anlaşıldı. BAĞ-KUR’dan yaştan emekli olabilmek için gerekli olan en az 5400 prim günü şartı ise H.C.E.’de bulunmuyordu.
SGK, söz konusu hatalı işlemi fark ettikten sonra Temmuz 2025’te aylığı durdurdu. Kurum, vatandaşın dört yıl boyunca aldığı 379.771 TL’lik emekli aylığını 24 ay içinde faizsiz iade etmesini, süre uzarsa ise kanuni faizle birlikte ödenmesini istedi. Bununla birlikte H.C.E.’nin yeniden emeklilik hakkı elde edebilmesi için 700 gün daha isteğe bağlı sigorta primi ödemesi gerekecek. Aylık 8.321 TL’den hesaplandığında bu tutar, 194 bin liraya kadar çıkacak.
H.C.E.’nin mağduriyetine neden olan hatanın temelinde emeklilik planlamasındaki yanlış tercihler de yer alıyor. Özellikle askerlik borçlanmasını BAĞ-KUR’lu çalışırken yapmış olması, borçlanılan günlerin BAĞ-KUR kapsamında sayılmasına neden oldu. Ayrıca 2012-2015 yıllarındaki durdurulan BAĞ-KUR prim günlerini ihya etmesi, SSK’dan emekli olma şansını ortadan kaldırdı.
Emeklilik başvurusunda bulunanların hangi statüden emekli olacağına karar verilirken, son 7 yıl içinde (2520 prim günü) en çok hangi sigorta kolunda çalışıldığına bakılıyor. H.C.E., bu değerlendirme açısından BAĞ-KUR statüsüne geçmek durumundaydı. Ancak prim gün sayısı BAĞ-KUR'dan emekliliğe yetmediği için emeklilik hakkı bulunmadığı ortaya çıktı.
Uzmanlara göre bu örnek, özellikle EYT kapsamında erken emekli olanlar için de uyarıcı nitelik taşıyor. 2023 yılında yürürlüğe giren EYT düzenlemesiyle yaklaşık 2 milyon kişinin emeklilik işlemi hızla gerçekleştirildi. SGK’nın bu dosyaları yeniden incelemesiyle benzer hatalı işlemlerin tespit edilmesi durumunda, bazı vatandaşlara da benzer geri ödeme yükümlülükleri doğabilir.
SGK, mevzuata göre hatalı ödeme vatandaşın kusurundan kaynaklanıyorsa 10 yıla kadar, kurumun kusurundan kaynaklanıyorsa son 5 yıl içindeki ödemelerin geri alınabileceğini belirtiyor. Bu durum, emeklilik işlemleri öncesinde doğru danışmanlık alınması ve hizmet dökümüne göre detaylı planlama yapılmasının ne kadar hayati olduğunu bir kez daha gösteriyor.