Türkiye'de, bu sistem Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) tarafından yönetilmektedir. TARSİM, devlet destekli bir sigorta türüdür ve çiftçilerin karşılaşabileceği pek çok riske karşı koruma sağlar.
Tarım Sigortası Nasıl Yapılır?
Tarım sigortası yaptırmak isteyen üreticilerin öncelikle Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı çeşitli kayıt sistemlerine (ÇKS, ÖKS, HAYBİS gibi) kaydolmaları gerekmektedir. Bu kayıt işlemi tamamlandıktan sonra, çiftçiler TARSİM ile anlaşmalı sigorta şirketlerine ya da acentelere başvurabilir ve sigorta poliçelerini düzenletebilirler. Sigorta poliçesi düzenlenirken, kapsam, teminatlar ve prim tutarları gibi detaylar belirlenir.
Tarım Sigortası Hangi Riskleri Karşılar?
Tarım sigortası, çiftçilerin karşılaşabileceği birçok riske karşı kapsamlı bir koruma sunar. Bu risklerin başlıcaları şunlardır:
-
Doğal Afetler: Dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, sel ve su baskını gibi doğal afetlerin neden olduğu zararlar.
-
Don Riski: Meyve fidanları ve bağlarda meydana gelen don olaylarının yol açtığı kayıplar.
-
Yabani Hayvan Zararları: Yaban domuzu ve geyik gibi hayvanların ürünlere verdiği zararlar.
-
Kuş Zararları: Ayçiçeği gibi ürünlerde kuşların neden olduğu kayıplar.
-
Yağmur Riski: Pamuk gibi ürünlerde yağmurun olumsuz etkisiyle yaşanan kayıplar.
-
Hayvan Hayat Sigortası: Büyükbaş ve küçükbaş hayvanların hastalık, kaza, doğal afetler veya yangın gibi durumlar nedeniyle ölmesi veya kesimi.
-
Sera Sigortası: Seralarda yetiştirilen ürünlerin çeşitli doğal afetlerden korunması.
Devlet Destekleri ve Prim Ödemeleri
Tarım sigortası primlerinin önemli bir kısmı devlet tarafından desteklenmektedir. Sigorta poliçelerinin genellikle %50'si devlet tarafından ödenirken, bazı ek teminatlar (örneğin don riski) alındığında bu oran %67'ye kadar çıkabilmektedir. Sigortalı çiftçiler, primlerinin %25'ini peşin olarak öder, kalan tutar ise belirli vadelerle tahsil edilir.
Hasar Durumunda Ne Yapılmalı?
Sigortalı üreticiler, hasar durumunda en kısa sürede TARSİM'e veya poliçeyi düzenleyen sigorta şirketine başvurmalıdır. Başvurunun ardından, TARSİM görevlendirdiği eksperler aracılığıyla hasar tespiti yapar ve gerekli tazminat ödemesi yapılır. 2024 yılında, TARSİM tarafından üreticilere toplamda 12 milyar lira hasar ödemesi gerçekleştirilmiştir.
Tarım Sigortasının Avantajları
-
Risk Yönetimi: Tarım sigortası, doğal afetler ve diğer olumsuz durumlar nedeniyle oluşabilecek maddi kayıpları minimize eder.
-
Devlet Desteği: Sigorta primlerinde devlet desteği, çiftçilerin mali yükünü azaltır.
-
Sürdürülebilir Üretim: Tarım sigortası, çiftçilerin daha güvenli ve sürdürülebilir bir şekilde üretim yapmalarına katkı sağlar.
-
Finansal Güvence: Hasar durumunda yapılan tazminat ödemeleri, çiftçilerin finansal güvencesini sağlar.
Tarım sigortası, çiftçilerin doğal afetler ve çeşitli risklere karşı güvence altına alınmalarını sağlayarak, onların tarımsal faaliyetlerini sürdürülebilir ve güvenli bir şekilde yapmalarına yardımcı olur. Bu sigorta türü sayesinde, çiftçiler hem finansal açıdan hem de üretim süreçlerinde daha güvenli bir ortamda faaliyet gösterebilirler.
