Anadolu’nun kalbinde yer alan Yozgat, sadece coğrafi değil, aynı zamanda tarihsel ve kültürel kökeniyle de öne çıkan illerimizden biri. Özellikle kökenine dair merak edilen "Yozgat hangi soydan gelir?" sorusu, hem tarihçiler hem de bölge halkı tarafından sıklıkla gündeme getiriliyor.
Yozgat’ın kökeni, Oğuz Türkleri’ne, özellikle de Bozok koluna dayandırılmaktadır. Oğuzlar, Orta Asya’dan Anadolu’ya göç eden Türk boylarının en köklü ve etkili gruplarından biridir. Bu boyların bir kısmı, Malazgirt Zaferi’nin ardından Anadolu’nun çeşitli bölgelerine yerleşmiş; Yozgat ve çevresi ise Bozoklu Türkmenlerin yoğun olarak mesken tuttuğu bölgelerden biri olmuştur.
Bozok Adının İzleri
Tarihi süreçte Osmanlı idari yapısında bu bölgeye “Bozok Sancağı” adı verilmiştir. Bu adlandırma, hem bölgenin Türkmen kökenli yerleşim karakterini yansıtmış hem de halkın kimliğinde kalıcı bir yer edinmiştir. Her ne kadar Cumhuriyet döneminde bu isim Yozgat olarak değiştirilmiş olsa da, Bozok ismi halk arasında hâlâ yaşamaktadır.
Bugün de Yozgat’ta birçok yer, okul, dernek ve kültürel etkinlikte “Bozok” ismi kullanılmaya devam edilerek tarihsel kimliğe sahip çıkılmaktadır. Yozgat’ın kökenine ilişkin çeşitli akademik ve halk anlatılarına dayanan farklı görüşler bulunsa da, genel kabul gören tarihsel görüş, bölgenin Oğuz Türkleri, özellikle Bozok koluna mensup Türkmenler tarafından iskan edildiği yönündedir. Bu da Yozgat’ın kültürel ve etnolojik açıdan Türk tarihinde önemli bir yer tuttuğunu göstermektedir.
Kültürel Zenginlik ve Tarihi Miras
Yozgat, sahip olduğu bu derin tarihsel kökene ek olarak, günümüzde de kültürel anlamda zenginliğini korumaktadır. Geleneksel yaşam biçimleri, halk oyunları, mutfağı ve tarihi yapılarıyla Yozgat; hem Bozok Türkmenlerinin mirasını yaşatmakta hem de modern Türkiye’nin önemli taşra kentlerinden biri olarak gelişimini sürdürmektedir.
Yozgat’a yapılacak bir ziyaret, sadece doğal güzelliklerle değil, aynı zamanda bin yıllık bir tarihle buluşmak anlamına geliyor. Ziyaretçiler, bu kadim şehrin sokaklarında gezerken Oğuz Türklerinden Osmanlı’ya, Cumhuriyet’ten günümüze uzanan tarihsel bir serüveni hissedebilirler.