Yozgat’ta son günlerde sağlıkla ilgili sıkça araştırılan konuların başında dalak büyümesi geliyor. Tıbbi adıyla splenomegali olan bu durum, dalakta gözlenen boyut artışıyla karakterize bir rahatsızlıktır. Dalak, vücutta kan süzme, bağışıklık sistemiyle mikroplara karşı savaşma ve bazı kan hücrelerini depolama gibi görevler üstlenen önemli bir organdır.
Dalak Büyümesi Neden Olur ve Nasıl Anlaşılır?
Dalak büyümesi pek çok farklı nedenle ortaya çıkabilir. En yaygın nedenler arasında viral enfeksiyonlar (örneğin EBV, CMV), kan hastalıkları (lösemi, lenfoma), hemolitik anemiler, karaciğer hastalıkları ve bağışıklık sistemi ile ilgili rahatsızlıklar yer alır. Dalak büyümesi genellikle sinsi ilerler ve hafif belirtilerle kendini gösterebilir. Sol üst karın bölgesinde dolgunluk, şişkinlik, ağrı, erken doyma hissi veya sol omuz bölgesine yansıyan ağrılar dikkat çeker. Tanı sürecinde öncelikle fizik muayene yapılır, ardından kan testleri, karaciğer fonksiyonları ve görüntüleme yöntemleri (ultrasonografi, BT veya MR) ile detaylı inceleme gerçekleştirilir. Bazı durumlarda, daha ileri tetkiklere de ihtiyaç duyulabilir.
Dalak Büyümesi Nasıl Tedavi Edilir?
Dalak büyümesinin tedavisi, altta yatan nedene göre planlanır. Enfeksiyon kaynaklı büyümelerde uygun antiviral veya antibiyotik tedaviler tercih edilirken, kan hastalıklarında hematolojik yaklaşımlar uygulanır. Bazı vakalarda bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar devreye girer. Dalağın aşırı büyüdüğü ve kan hücrelerini etkilediği durumlarda, nadiren de olsa cerrahi müdahaleyle dalak alınabilir (splenektomi). Bu tür işlemler öncesinde hastalara özel aşılar yapılır ve enfeksiyonlara karşı alınacak önlemler anlatılır. Tedavi sürecinde amaç yalnızca dalağın küçülmesini sağlamak değil, hastanın genel sağlığını koruyarak şikâyetleri en aza indirmektir. Özellikle çocuklarda görülen dalak büyümeleri, yaşa uygun değerlendirme yapılarak titizlikle takip edilmelidir.