Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 13 Mayıs 2025’te yayımladığı 2024 doğum istatistikleri bülteniyle Türkiye’nin doğurganlık haritasını güncelledi. Verilere göre, Yozgat ve çevre illerinde doğurganlık oranları son yılların en düşük seviyelerine indi.
Yozgat'ın verileri ortalamanın altında
TÜİK’in açıkladığı haritaya göre Yozgat’ın toplam doğurganlık hızı 1,5’in altına gerileyerek kırmızı kategoriye düştü. Bu oran, nüfusun kendini yenileme eşiği olan 2,10 seviyesinin oldukça altında.
7 yılda düştükçe düştü
2017 verilerinde 1,50-2,09 arasında yer alan Yozgat, o dönemde sınırda da olsa kabul edilebilir seviyede doğurganlık oranına sahipti. Ancak aradan geçen 7 yılda tablo dramatik biçimde değişti.
Yozgat, Kırıkkale, Kırşehir, Kayseri, Sivas, Çorum için de harita kırmızı
Yozgat’la birlikte Kırıkkale, Kırşehir, Kayseri, Sivas ve Çorum gibi komşu iller de benzer şekilde kırmızı kategoriye düştü. Özellikle Sivas ve Çorum, 2017'de 2,10'un üzerinde çocuk sayısıyla dikkat çekerken 2024'te 1,49'un altına gerileyerek dikkat çekici bir düşüş yaşadı.
Demografik uzmanlara göre bu durum, Anadolu’da genç nüfusun azalması, kentleşmenin artması, ekonomik kaygılar ve göç gibi nedenlerle açıklanıyor. Özellikle kırsal bölgelerde gençlerin büyük şehirlere göç etmesi, evlilik ve çocuk sahibi olma yaşını da ileriye taşıyor.
Göçle birlikte nüfus azaldıkça azaldı
Yozgat’ta özellikle son yıllarda eğitimli genç nüfusun şehir dışına göç ettiği, kalan nüfusun ise yaşlandığı belirtiliyor. Bu da doğurganlık oranlarının doğal olarak azalmasına neden oluyor.
Şanlıurfa, Mardin ve Şırnak ortalamanın üstünde
TÜİK haritası, Türkiye’nin doğusunda hala 3 ve üzeri çocuk ortalamasını yakalayan birkaç ili (Şanlıurfa, Şırnak, Mardin) gösterse de, Batı ve İç Anadolu’da düşüşün yaygın ve sistematik olduğunu ortaya koyuyor.
Uzmanlar, bu gidişatın uzun vadede ekonomik, sosyal ve kültürel etkileri olacağına dikkat çekiyor. Anadolu’da aile yapısının dönüşümü artık sadece sosyolojik değil, stratejik bir mesele olarak görülüyor.
