Kış aylarının gelmesiyle birlikte grip vakalarında artış yaşanırken, aşı olma konusunda kararsız kalan pek çok kişi "Grip aşısı gribe yol açar mı?" sorusuna yanıt arıyor. Özellikle iğne korkusu ya da yanlış bilgilendirme nedeniyle grip aşısı yaptırmak istemeyenlerin sayısı hiç de az değil. Ancak uzmanlara göre grip aşısının doğrudan gribe yol açması mümkün değil. Aşı sonrası yaşanan bazı hafif yan etkilerin, grip belirtileriyle karıştırılması ise bu yanılgının temel nedeni olarak görülüyor.
Aşıda Canlı Virüs Yer Almıyor
Philadelphia Çocuk Hastanesi Aşı Eğitim Merkezi Direktörü Paul Offit, grip aşısına dair en sık yöneltilen sorunun bu olduğunu belirtiyor. Offit’e göre, grip aşısı gribe neden olmaz çünkü aşı, hastalık yapma yeteneği olmayan ölü virüs parçacıklarından ya da virüsün etkisizleştirilmiş proteinlerinden oluşuyor. Bu parçacıklar vücuda gerçek virüsle karşılaşmadan önce savunma sistemini hazırlamak için kullanılıyor.
Emory Tıp Fakültesi’nden Prof. Walter Orenstein ise bu durumu “Eğer bir orduyu savaşa gönderecekseniz, ona eğitim verirsiniz. Aşı da bağışıklık sistemine virüsü tanıması için eğitim verir.” sözleriyle açıklıyor.
Neden Grip Olduğunuzu Düşünebilirsiniz?
Bazı kişiler, grip aşısı olduktan sonra hafif ateş, baş ağrısı, halsizlik ya da kas ağrıları gibi belirtiler yaşayabiliyor. Bu durum, vücudun bağışıklık sisteminin tepki verdiğini ve antikor üretmeye başladığını gösteriyor. Uzmanlara göre bu tepkiler tamamen normal ve geçici. Paul Offit, bu belirtilerin grip hastalığı ile karıştırıldığını ve bu yüzden birçok kişinin aşıdan sonra hastalandığını düşündüğünü söylüyor.
Öte yandan, aşıdan hemen önce ya da hemen sonra grip virüsüne maruz kalındıysa kişi yine hastalanabilir. Çünkü bağışıklık sisteminin yeterli antikor üretmesi yaklaşık iki hafta sürüyor. Bu nedenle, bu süre içerisinde koruma tam anlamıyla başlamamış oluyor.
Aşı Olmak Hâlâ En Etkili Koruma Yöntemi
Grip aşısı, enfeksiyonu tamamen engellemese bile hastaneye yatış ve ölüm riskini ciddi oranda azaltıyor. Yani aşı sayesinde hastalık daha hafif geçirilebiliyor. Özellikle çocuklar, yaşlılar, kronik hastalığı olanlar ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler için grip aşısı büyük önem taşıyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) 6 ay üzerindeki tüm bireyler için grip aşısını öneriyor.
Grip aşısı birkaç farklı formda sunuluyor. Bunlar arasında standart (trivalan) aşı, yüksek dozlu aşı, adjuvanlı aşı, rekombinant aşı ve burun spreyi şeklinde uygulanan aşı yer alıyor. Yumurta alerjisi olan bireyler için alternatif üretim teknikleriyle hazırlanan aşılar da mevcut. 65 yaş üstü bireyler için bağışıklık yanıtını artırmak amacıyla yüksek doz ya da adjuvanlı aşılar tercih edilebiliyor.
Burun spreyi şeklindeki grip aşısı ise canlı ama zayıflatılmış virüs içeriyor ve gribe neden olamıyor. Ancak bu aşı; hamile kadınlara, bağışıklık sistemi zayıf olanlara ya da belirli sağlık problemleri olan kişilere önerilmiyor.
Grip aşısı, gribe neden olmaz. Ancak aşı sonrası oluşabilecek hafif yan etkiler grip belirtilerini taklit edebilir. Bu belirtiler kısa sürelidir ve vücudun bağışıklık geliştirdiğini gösterir. Aşı, hastalığı tamamen engellemese de etkilerini hafifletir ve ciddi komplikasyonları önlemede önemli bir rol oynar. Aşı olmak, bireysel sağlığın korunmasının yanı sıra toplum sağlığının güvence altına alınması açısından da kritik öneme sahiptir.
