İş güvencesi kapsamında çalışan işçilerin hakları, İş Kanunu’nun 18’inci maddesiyle güvence altına alınıyor. Bu maddeye göre, belirli şartları sağlayan işçilerin işten çıkarılması durumunda işe iade davası açma hakkı bulunuyor. İşe iade davası sonucunda, işçi lehine karar verilirse ve işveren işçiyi yeniden işe başlatmazsa, belirli koşullar altında işe başlatmama tazminatı ödenmesi gerekiyor. Ancak her işçi bu haktan yararlanamıyor. Peki, kimler işe iade hakkına sahip? İşe iade tazminatı nasıl hesaplanıyor? Tüm ayrıntılar haberimizde.
Kimler İşe İade Davası Açabilir?
İşten çıkarılan işçi, işverenin belirttiği gerekçeyi kabul etmediği takdirde, işe iade talebiyle yargı yoluna başvurabiliyor. Ancak dava açmadan önce arabulucuya başvuru zorunluluğu bulunuyor. İşten çıkarma yazısının tebliğinden itibaren 30 gün içinde arabulucuya başvurulması, arabulucuda uzlaşma sağlanamazsa da iki hafta içinde dava açılması gerekiyor.
Tazminat Tutarı Ne Kadar?
İşe iade davasını kazanan işçi, 10 gün içinde işe başlamak üzere işverene başvurduğunda, işverenin bu talebi 30 gün içinde değerlendirmesi gerekiyor. Eğer işveren işçiyi işe başlatmazsa, işçiye en az 4 ve en çok 8 aylık ücret tutarında işe başlatmama tazminatı ödenmek zorunda. Bu tutar, işçinin kıdemine göre belirleniyor. Örneğin 6 ay ile 5 yıl arasında çalışan bir işçiye 4 ay, 5 yıl ile 15 yıl arasında çalışan işçiye 5 ay, 15 yıldan fazla çalışanlara ise 6 ay tutarında tazminat ödenebiliyor. Hakim, koşullara göre bu süreleri 8 aya kadar çıkarabiliyor.
İşe başlatmama tazminatı, işçinin çıplak maaşı üzerinden hesaplanıyor. Yemek, yol, ikramiye gibi ek ödemeler bu hesaplamaya dahil edilmiyor. Ayrıca bu tazminattan sadece damga vergisi kesiliyor, gelir vergisi alınmıyor. İşçiye ayrıca dava süresince boşta geçen 4 aya kadar olan süre için de ücret ödeniyor.