Şefaatli, coğrafi olarak Delice Irmağı'na bakan küçük bir vadi içerisinde yer alıyor. İlçenin kuruluş süreci, Ankara-Kayseri demiryolunun 1933 yılında bu bölgeden geçmesiyle başladı. Demiryolu hattı üzerine kurulan küçük bir tren istasyonu, zamanla etrafında yerleşimin artmasına neden oldu. Bu da Şefaatli’nin büyümesine ve önemli bir merkez haline gelmesine zemin hazırladı.
Tarihi belgelerde Şefaatli’nin ilk olarak, Bozok Sancağı’na bağlı Kızılkoca ilçesinin bir köyü olduğu görülmektedir. 1927-1928 yıllarında bölgede yaşanan idari düzenlemeler sonucu Kızılkoca, bucak merkezi haline getirildi. Ancak asıl değişim, Kızılkoca bucak merkezinin 1933 yılında Şefaatli’ye taşınmasıyla başladı. Bu değişiklikte demiryolu ulaşımının rolü büyük oldu.

Yerköy’e Bağlıydı, İlçe Statüsünü 1954’te Kazandı
1945 yılına kadar bucak olarak varlığını sürdüren Şefaatli, bu tarihten sonra kısa süreliğine Yerköy ilçesine bağlandı. Ancak bölgedeki nüfus artışı, ekonomik hareketlilik ve coğrafi konumu göz önünde bulundurularak, 6321 sayılı kanunla 1954 yılında ilçe statüsü verildi. Bu tarihten itibaren Şefaatli, Yerköy’den ayrılarak bağımsız bir ilçe haline geldi.
Kökeni Hangi Soylara Dayanıyor?
Şefaatli’nin etnik kökeni ve tarihi soyu üzerine net bilgiler olmamakla birlikte, bölge genelinde Türkmen ve Yörük kökenli yerleşimlerin yaygın olduğu bilinmektedir. Ayrıca, Osmanlı döneminde bölgeye Anadolu’nun çeşitli yerlerinden göçler yaşandığı, Cumhuriyet döneminde ise iç göçlerle farklı kültürlerden insanların Şefaatli’ye yerleştiği tahmin edilmektedir.

Bir Ulaşım Noktasından İlçeye Dönüşen Tarih
Bugün Şefaatli, Yozgat’ın ulaşım açısından önemli ilçelerinden biri olmaya devam ederken, demiryolu sayesinde doğmuş bir yerleşim birimi olarak Türkiye’de nadir örneklerden biri olma özelliği taşıyor. Tarihi boyunca köy, bucak ve ilçe statülerini yaşayan Şefaatli, geçmişiyle olduğu kadar gelecekteki potansiyeliyle de dikkat çekiyor.




