Sigara fiyatlarına temmuz ayında vergi kaynaklı yeni bir zam geliyor. Mevcut yasal düzenlemeye göre, sigara ve alkollü içkilerde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) her yıl ocak ve temmuz aylarında Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranında güncelleniyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre yılın ilk beş ayında ÜFE yüzde 12,92 oldu. Haziran ayı enflasyonunun eklenmesiyle birlikte bu oranın yüzde 15’e ulaşması bekleniyor. Bu da, sigara fiyatlarının temmuz ayı itibarıyla ortalama 10 TL artacağı anlamına geliyor.
En Ucuz Sigara 80 TL'yi Görecek
Sektör kaynaklarının aktardığına göre, özellikle üç büyük üreticinin piyasadaki en düşük fiyatlı ürünleri 70 TL’den 80 TL’ye yükselecek. Orta segmentteki sigaralar ise 80 TL’den 90 TL’ye çıkacak. Bu artışın temel nedeni, otomatik olarak devreye giren vergi düzenleme mekanizması.
Vergi Yapısı Nasıl İşliyor?
Sigara üzerindeki vergilendirme sistemi nispi (oransal), asgari maktu ve maktu olmak üzere üç bileşenden oluşuyor. Nispi vergi oranı yüzde 50 olarak uygulanıyor. Ancak asgari maktu vergi, paketteki her bir dal sigara için ayrı ayrı hesaplanıyor. Şu anda her dal için 1,8313 TL olan bu vergi, yüzde 15’lik artışla birlikte 2,106 TL’ye yükselecek. 20’lik bir sigara paketinde bu tutar 42,11 TL’ye ulaşacak.
Bu tutar aynı zamanda sigara fiyatının en az yüzde 50’si olmak zorunda. Yani vergi hesaplaması, paket fiyatının en az 84,22 TL olması gerektiğini zorunlu kılıyor. Ek olarak, maktu vergi de 10,50 TL’den 12,07 TL’ye çıkacak. Tüm bu vergilere KDV de eklendiğinde, bir paket sigaradaki toplam vergi yükü yaklaşık 65 TL’yi bulacak.
Düzenleme Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Yapılan bu artışlar, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 12. maddesine dayanıyor. Kanunun ilgili fıkrasına göre, söz konusu ürünlerdeki vergi artışları her yılın ocak ve temmuz aylarında, TÜİK tarafından açıklanan ÜFE oranlarına göre otomatik olarak belirlenmiş sayılıyor. Temmuz ayı başında bu artışlar yürürlüğe girecek.
Mart ayında yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile sigaradaki maktu vergi 8,39 TL’den 10,50 TL’ye çıkarılmış, buna karşılık nispi vergi oranı yüzde 53,5’ten yüzde 50’ye düşürülmüştü. Bu adım, enflasyonla mücadele stratejisi kapsamında, sigara fiyatlarına yansıyan maliyet çarpanının azaltılmasını hedefliyordu. 2024 başından bu yana atılan bu tür adımlar sayesinde 1 TL’lik maliyet artışının perakende fiyatlara etkisi 3,7 TL daha az hale geldi.
