Her yıl Mart ayının ikinci Perşembe günü kutlanan Dünya Böbrek Günü, böbrek hastalıklarına karşı farkındalık sağlamayı, önleyici davranışları teşvik etmeyi ve risk faktörlerini azaltmayı amaçlıyor.
Böbreklerin Temel Görevleri
Böbreklerin vücuttaki önemli işlevleri arasında toksinlerin ve fazla suyun atılması, kan basıncının düzenlenmesi, kırmızı kan hücresi üretimi ve kemik sağlığının desteklenmesi bulunuyor. Uz. Dr. Ramazan Önalan, böbreklerin sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için bu işlevlerin hayati olduğunu vurguladı.
Toksinlerin ve Fazla Suyun Temizlenmesi: Böbrekler, kandaki toksinleri ve fazla suyu filtreleyerek vücuttan atar.
Kan Basıncının Düzenlenmesi: Böbrekler, kan basıncını kontrol eden hormonlar salgılar.
Kırmızı Kan Hücresi Üretimi: Böbrekler, kemik iliğine kırmızı kan hücresi üretimi için sinyal gönderen eritropoetin hormonunu salgılar.
Kemik Sağlığı: Böbrekler, D vitaminini aktif hale getirerek kemik sağlığını destekler.
Kronik Böbrek Hastalığı (KBH)
Böbreklerin her biri "nefron" adı verilen yaklaşık bir milyon küçük birimden oluşur. Bu nefronlar hasar gördüğünde, böbrek fonksiyonları azalır ve sağlıklı nefronlar üzerindeki yük artar. Uz. Dr. Önalan, bu durumun zamanla böbrek yetmezliğine yol açabileceğini belirtti. Kronik Böbrek Hastalığı (KBH), dünya çapında yetişkin nüfusun yüzde 10’unu etkileyen ve bulaşıcı olmayan hastalıklar arasında 7. sırada yer alan yaygın bir sağlık sorunudur.
Akut Böbrek Hasarı (ABH)
Akut böbrek hasarı, böbrek fonksiyonlarının ani bir şekilde bozulmasıyla kendini gösterir. Bu durum, böbreklere giden kan akışının azalması, toksinlere maruz kalma veya enfeksiyon gibi etkenlerle gelişebilir.
Diyabet ve Böbrek Hastalığı
Diyabet, böbrek yetmezliğinin en yaygın nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor. Kontrolsüz diyabet, böbreklerdeki küçük kan damarlarına zarar vererek diyabetik nefropatiye yol açar. Bu hastalık, genellikle belirgin semptomlar göstermediğinden, idrarda albümin testi gibi laboratuvar tetkikleriyle teşhis edilmesi gerekir.
Böbrek Hastalığından Korunma Yöntemleri
Uz. Dr. Ramazan Önalan, böbrek sağlığını korumak için alınması gereken önlemleri sıraladı:
Kan Basıncını Kontrol Etmek: Diyabetli bireylerde kan basıncı 130/80 mm Hg'nin altında tutulmalı.
Tuz ve Sodyum Alımını Azaltmak: Diyetisyen eşliğinde düşük sodyumlu bir beslenme planı oluşturulmalı.
Sigara Kullanmamak: Sigara, böbrek hastalığı riskini artıran önemli bir faktör.
Düzenli Fiziksel Aktivite: Günlük rutine egzersiz eklenmeli ve aktif bir yaşam tarzı benimsenmeli.
Sağlıklı Kilo: İdeal kiloya ulaşmak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenmeli.
Yeterli Uyku: Günlük 7-8 saat kaliteli uyku, genel sağlık ve böbrek fonksiyonları için önemli.
Uz. Dr. Ramazan Önalan, böbrek sağlığını korumanın hayati önem taşıdığını ve düzenli sağlık kontrollerinin ihmal edilmemesi gerektiğini belirtti.
