Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksleri, özellikle hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde iyimserlik kaybına işaret ediyor.
Hizmet Sektöründe Düşüş
Hizmet sektöründe, mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi bir önceki aya kıyasla %4,3 oranında azaldı. Mart ayında 114,4 olan endeks, Nisan ayında 109,5'e geriledi. Bu düşüş, son üç aylık dönemde iş durumu ve hizmetlere olan talepteki ciddi azalmaları da gözler önüne seriyor. İş durumu %6,6, hizmet talebi ise %6,9 oranında düşüş gösterdi. Ancak, gelecek üç ay için hizmet talebi beklentisinin %0,8 artması, sektördeki umudun tamamen kaybolmadığını gösteriyor. Bununla birlikte, iş gücü planlamasında belirsizlikler de dikkat çekiyor. Özellikle turizm ve konaklama gibi mevsimsel sektörlerde işletmeler, personel alımı konusunda kararsız kaldıklarını belirtiyor.
Perakende Ticarette Azalan Satışlar
Perakende ticaret sektöründe de güven endeksi Nisan ayında %2,5 oranında bir düşüş gösterdi. Endeks 113,4'ten 110,6 seviyesine geriledi. Satış hacminde %2,6'lık, stok seviyesinde ise %2,4'lük bir azalma yaşandı. Ayrıca, perakende sektörü geleceğe yönelik temkinli beklentilerde bulunuyor, çünkü gelecek üç ay için satış beklentilerinde %2,5'lik bir düşüş söz konusu. Gıda dışı perakende satışları, kredi kartı taksit sınırlamaları ve yükselen fiyatlar nedeniyle gerilerken, ürün tedarik süreçlerindeki maliyet artışları da işletmeleri fiyat güncellemeleri yapmaya zorluyor.
İnşaat Sektöründe Kötümserlik Artıyor
İnşaat sektöründe ise güven endeksi daha belirgin bir düşüş gösterdi. Endeks %4,2 oranında azalırken 85,1'e geriledi. Alınan siparişlerde %1,9’luk bir düşüş yaşanırken, gelecek üç ay için çalıştırılacak kişi sayısına yönelik beklentilerde %6,4’lük bir azalma gözlemlendi. 100 puanın altında kalan endeks, sektördeki kötümserliği ortaya koyuyor. Özellikle konut sektöründe artan maliyetler, yeni projelerin hayata geçirilmesini zorlaştırırken, kentsel dönüşüm projelerinde ise finansmana erişim sıkıntıları devam ediyor. Ayrıca, kamu ihalelerinde yaşanan gecikmeler de sektördeki dinamizmi olumsuz etkiliyor.
Endeks Değerlerinin Anlamı
TÜİK’in güven endeksleri 0 ile 200 arasında bir değer alabiliyor. 100’ün üzerindeki endeks değerleri, sektörde iyimserliği; 100’ün altındaki değerler ise kötümserliği işaret ediyor. Hizmet ve perakende ticaret sektörlerinde güven endeksi 100’ün üzerinde kalmakla birlikte, bu sektörlerdeki düşüş eğilimi, geleceğe yönelik iyimserliğin zayıfladığını gösteriyor. İnşaat sektöründe ise güven endeksi 100’ün altında kalması, sektör temsilcilerinin gelecekten duyduğu endişeyi ortaya koyuyor.
