Tarihi boyunca sayısız medeniyete ev sahipliği yapan Türkiye'nin Akdeniz kıyısındaki incisi Antalya, sadece doğal güzellikleriyle değil, köklü geçmişiyle de dikkat çekiyor. Bugün milyonlarca yerli ve yabancı turisti ağırlayan bu şehir, aslında ismini yüzyıllar içinde değiştiren kentlerden biri. Peki, Antalya ismi her zaman böyle miydi? Yoksa bu güzel şehrin geçmişte başka bir adı mı vardı?
Attaleia: Bir Kralın Mirası
Antalya’nın ilk ismi olan Attaleia, Bergama Kralı II. Attalos’un “yeryüzündeki cennet”i bulma arayışı sırasında kurdurduğu şehir olarak biliniyor. Efsaneye göre kral, askerlerine “Bana yeryüzünde cennet gibi bir yer bulun” talimatı verir. Askerler bugünkü Antalya’nın bulunduğu noktaya ulaştığında, buranın doğası ve iklimi kralı büyüler. Bunun üzerine kent burada kurulur ve kralın adını taşır: Attaleia.
Roma döneminde limanıyla önemli bir ticaret merkezi haline gelen şehir, Bizans döneminde dini ve askeri önemiyle öne çıkmıştır. Kaleiçi olarak bilinen tarihi bölge, bu dönemlerden kalan izleri hâlâ taşımaktadır. Attaleia, yüzyıllar boyunca farklı dillerde benzer şekillerde anılmış; Arap ve Selçuklu kaynaklarında “Antaliye” veya “Antaliya” gibi telaffuzlara rastlanmıştır.
Antalya Adı Nasıl Ortaya Çıktı?
“Antalya” ismi, zamanla Attaleia’nın halk arasında dönüşerek bugünkü hâlini almasıyla ortaya çıkmıştır. Bu dönüşüm, hem dil yapısındaki sadeleşmenin hem de bölgenin farklı topluluklar tarafından farklı şekillerde telaffuz edilmesinin doğal bir sonucu olarak kabul ediliyor. Selçuklu ve Osmanlı döneminde de şehir bu yeni ismiyle anılmış, resmi belgelerde “Antalya” olarak yer almıştır.
Günümüzde Antalya, geçmişteki ismiyle olan bağını özellikle Attaleia adı verilen tarihi otel, okul veya yer isimlerinde korumaya devam ediyor. Her yıl milyonlarca turistin ziyaret ettiği bu şehir, sadece bir tatil merkezi değil, aynı zamanda geçmişin bugüne yansıyan bir aynası olarak varlığını sürdürüyor.